VĂN BẰNG, CHỨNG CHỈ ĐỐI VỚI CÁN BỘ, CÔNG CHỨC NHƯ MỘT KIỂU “GIẤY PHÉP CON”
24/06/2025 17:01
![]()
VĂN BẰNG, CHỨNG CHỈ ĐỐI VỚI CÁN BỘ,
CÔNG CHỨC NHƯ MỘT KIỂU “GIẤY PHÉP CON”
Việc yêu cầu nhiều loại văn bằng, chứng chỉ đối với công chức, viên chức trong xét tuyển,
thi nâng hạng - ngạch không khác gì một kiểu "giấy phép con".
Đề cập tình trạng loạn chứng chỉ “hành” công chức, viên chức trong xét tuyển, bổ nhiệm,
trao đổi với phóng viên bên hành lang Quốc hội chiều ngày 25/10, ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ
nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội cho biết, đây là tình trạng “sính” bằng cấp
trong các cơ quan hành chính Nhà nước.
Ông cũng được nhiều người “phàn nàn” rằng, năm nào cũng phải trình diện bằng cấp,
chứng chỉ, nếu thiếu thì phải học và thi. Rồi bằng nhiều cách vận dụng, trong đó có cả bằng
tiền, cán bộ cũng có được những chứng chỉ này.
Theo ông, ở nước ta, bằng cấp, chứng chỉ rất quan trọng, nhưng đó chỉ là điều kiện cần
chứ không phải là điều kiện đủ. Điều kiện đủ của con người, của cán bộ công chức là năng
lực thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, ngành nghề lĩnh vực phù hợp với cán bộ, công chức đó.
Trong đó, người sử dụng lao động cần tuyển dụng dựa vào năng lực của ứng viên, dù người
đó có bằng cấp hay không, đều phải đánh giá trên công việc thực tế.
Ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng “các cơ quan Nhà nước cần bỏ thủ tục hành chính và nếu phải
trình diện, báo cáo văn bằng, chứng chỉ thì nên thực hiện một lần khi cán bộ, công chức trúng
tuyển, không nên yêu cầu quá nhiều lần gây bức xúc cho cán bộ, công chức. Đồng thời, chỉ
kiểm tra những bằng cấp nào có liên quan đến công việc, chức năng, nhiệm vụ của cán bộ,
công chức. Ví dụ, một người mà công việc không bao giờ tiếp xúc với người nước ngoài mà
đòi hỏi phải có bằng ngoại ngữ B, C, bắt buộc họ phải “tìm cách” đi mua.
Các đợt thi tuyển công chức, viên chức hay các đợt thi nâng hạng, nâng ngạch năm 2019,
các thí sinh ngoài việc có đầy đủ chứng chỉ ngoại ngữ, tin học văn phòng thì cần phải có
chứng chỉ hạng, ngạch mà chính công chức, viên chức đó đang được bổ nhiệm.
Còn trong xét tuyển, thi tuyển công chức, ngoài yêu cầu về những văn bằng, chứng chỉ cụ
thể và cần thiết, cán bộ công chức, viên chức còn cần nhiều chứng chỉ chức danh nghề
nghiệp, chứng chỉ hạng ngạch mà công chức đang đảm nhiệm. Tình trạng loạn chứng chỉ
không chỉ “hành” cán bộ công chức, viên chức mà còn gây tốn kém, làm ảnh hưởng đến công
việc chuyên môn.
Thảo luận tại hội trường Quốc hội về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, đại biểu
Nguyễn Sĩ Cương (đoàn Bình Thuận) nêu thực tế cán bộ, công chức được thi nâng ngạch thì
cần rất nhiều tiêu chuẩn, chủ yếu thể hiện trên văn bằng, chứng chỉ.
“Rất nhiều người sợ thi môn ngoại ngữ, vì trình độ ngoại ngữ hạn chế. Có người nộp hồ
sơ thi bị gạt ra vì không có chứng chỉ ngoại ngữ, mấy hôm sau có chứng chỉ ngoại ngữ lại
được chấp nhận và cơ quan chấp nhận một cách rất đơn giản. Rõ ràng có chuyện tiêu cực.
Chưa kể Bộ Nội vụ quy định việc lấy tiêu chuẩn tiếng dân tộc. Tiếng dân tộc được miễn thi,
nhưng thực tế quy định phải có cơ sở được phép đào tạo tiếng dân tộc công nhận, còn cơ quan
xác nhận thì không chấp nhận. Tôi cho đây là vấn đề khó khăn” - đại biểu nêu rõ.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cũng cho rằng, việc quy định liên ngành về
chuẩn nghề nghiệp, chức danh đều phải bổ sung nhiều loại chứng chỉ như vậy chỉ hợp lý với
từng chuyên môn, ngành nghề, lĩnh vực, từng đối tượng và từng ngạch.
“Nếu quy định như vậy thì không khác nào "giấy phép con" ràng buộc gây khó khăn cho
cán bộ, công chức, viên chức được thi tuyển hay chuyển ngạch” - ông Hòa nói và nhấn mạnh
đây là vấn đề đòi hỏi các cơ quan chức năng cần xem xét để không gây phiền hà và gây tốn
kém cho ngân sách Nhà nước, gây tốn kém cho cán bộ, công chức, viên chức.
Đại biểu đoàn Đồng Tháp nhận định, tuyển dụng người có tài năng không nhất thiết phải
tuyển chọn những người có học hàm, học vị. Bởi, người có tài năng sẽ thể hiện bằng khả
năng, trình độ trong quá trình thực tiễn làm việc cụ thể có trách nghiệm, sáng kiến, sáng tạo,
công việc đạt chất lượng được các cấp thẩm quyền công nhận, tin tưởng, được đồng nghiệp
quý mến hay không.
Do vậy, phải xem xét cán bộ, công chức, viên chức trên góc độ năng lực, hiệu quả công
việc, đạo đức, tinh thần trách nhiệm, chứ không phải chỉ dựa trên bằng cấp, chứng chỉ./.
Tác giả: Nguồn: vov.vn